గ్రంథం: రసవాద సారస్వతం
రచయిత: చంద్రశేఖర దత్త
అధ్యాయం 33
శీర్షిక: రసపాక విద్యా – అగ్నిమాత్ర నియమసూత్రములు

తంత్రోక్తి:

“యథా తప్తః కలాధాతుః స్వరూపం ప్రాప్య తిష్ఠతి।
తథా యతే రసః పాకే పరమార్థం వహతి ధృవం॥”

రసపాకము యొక్క స్వరూపతత్వం:

రసపాకము అనేది రసతంత్రంలో గల అత్యంత నాజూకైన, కానీ అత్యంత ప్రభావవంతమైన ప్రక్రియ. పాదరసము మరియు అనుబంధ ధాతువులు పరిపక్వతకు వచ్చి అమృతతత్వము పొందే సాధన విధానమే ఈ పాకము.

అగ్నిమాత్ర సిద్ధాంతము:

అగ్నిమాత్ర అనగా, రసపాకమునకు అవసరమయ్యే అగ్నిచుట్టును యోగ్యమైన విధానముతో ఉపయోగించవలసిన పరిమితి. దీన్ని ఏకకాలిక, సంక్రమిక, మరియు సూత్రమాన్యంగా నిర్వచించవలెను.

అగ్ని విధానములు:

1. మృదువాగ్ని – తులసీమూల కాష్ఠము వాడిన అగ్ని; సాధారణ పాకకార్యమునకు.

2. మధ్యమాగ్ని – ఆవు గోమయం గోచర్మ మిశ్రమ యోగే; మూలికల పుటకార్యమునకు.

3. తీవ్రాగ్ని – శిలాగొడుగు వాడిన అగ్ని; బంధక మరియు శుద్ధిపాక్ కార్యమునకు.

 

అగ్ని నియమసూత్రాలు:

అగ్ని స్థాయి కాల పరిమితి పరిమాణం పుట సంఖ్యా విశేషం

మృదువగ్ని 3 గంటలు తక్కువ 2 పుటలు బృహత్ మూలికల వలయం
మధ్యమాగ్ని 6 గంటలు మధ్యమ 3 పుటలు గంధక మూర్తికరణ
తీవ్రాగ్ని 9+ గంటలు అధిక 5 పుటలు పిండబంధ తంత్ర విజ్ఞానం

కాలచక్ర పూతివిధానం:

1. రాత్రి అర్ధరాత్రి కాలంలో మృదువగ్ని పుటప్రయోగం వేయాలి

2. ఉషోదయం నుంచి మధ్యాహ్నం వరకు మధ్యమాగ్ని

3. పూర్ణచంద్ర గమన సమయంలో తీవ్రాగ్ని ప్రయోగించాలి

పాక కలశాల వాస్తు నియమాలు:

దిక్పాలక స్థిరతక్రమంగా ఉత్పత్తి చేయు గదిలో పాకక్రియ జరగాలి

అగ్ని పూతి దిక్కు ఈశాన్యం నుంచి వాయవ్యము వరకూ ఉండాలి

మూర్ఛాజనిత ధ్వనిని నివారించేందుకు ధ్వనిగర్భరహిత ప్రాంతంలో పాకము జరగాలి

రసపాక సమయంలో మంత్రసాధన:

“ఓం రసపాకేశ్వరాయ నమః
ఓం జ్వాలేశ్వర భైరవాయ నమః
ఓం అగ్నిసిద్ధప్రదాయ శక్తయై నమః”

ఈ మంత్రాలను ప్రతి పుట ప్రారంభంలో 108 సార్లు జపించాలి.

గోప్య నామములు – పాకంలో వినియోగించే రహస్య పదార్థాలు:

1. వహ్నిప్రబల రసాభం – అగ్నిసహితమైన మూలికద్రవ్యములు

2. వజ్రతేజ పాకలేహ్యం – తాంత్రిక పాక రసాయనం

3. శుద్ధాగ్ని నాభికలశము – పుటంలో బలమైన అగ్నిసృష్టి ద్రవ్యం

తాంత్రిక శ్రద్ధ నియమము:

ప్రతి పుటక్రియ ముందు పాక యజ్ఞ నిమిత్తంగా నైవేద్యము సమర్పించాలి

పాకక్రియలో చక్కెర, ఉప్పు, నూనె లేదా పరాయి ద్రవ్యములు వాడకూడదు

మృతిక స్పర్శ లేకుండా శుద్ధ ముడి బంగారం లేదా వెండి పాత్రలు వాడాలి