అధ్యాయం 7: భైరవ ముద్రా విజ్ఞానం
(భైరవతత్వ దీపిక – అష్టోత్తర తంత్రార్ణవ సంహిత)

భైరవ తంత్రంలో ముద్రాశాస్త్రం అనేది కేవలం హస్తచలనం కాదు – అది శక్తి ప్రసరణ తంత్రంగా భావించబడుతుంది. భైరవుడిని ఆహ్వానించు హృదయస్థితిని, శూన్యదృష్టిని, శక్తిసంచార మార్గాలను ముద్రల ద్వారా స్పష్టంగా ఆవిష్కరించవచ్చు. ముద్రలు, సాధకుని మనస్సు నుంచి శూన్యతలోకి ప్రవహించే తంత్రపథాలను చెలిమిగా మలిచే సూత్రబంధాలే.

 

1. కరభైరవ ముద్రా

వివరణ: రెండు చేతులు గుండెలు పై భాగాన ఉంచి, వేలికొనలతో అగ్నిముద్ర ఏర్పరచి, చేతుల మధ్య శూన్యతను భావించాలి.
ఫలితము: భైరవుని “శబ్దశూన్యతా తత్వం”లోకి మునిగించే ముద్ర.
ప్రయోగ: ధ్వనినిరోధ సాధనలో ఉపయోగపడుతుంది.

 

2. శవముద్రా

వివరణ: చేతులను శవభంగిలో విశ్రాంతిచేస్తూ, శరీరాన్ని పూర్తిగా మృదువుగా వదిలిపెట్టి మనస్సును నిశ్చలంగా ఉంచాలి.
ఫలితము: శరీర చైతన్యాన్ని తాత్కాలికంగా అణచి, భైరవుడిని ఆహ్వానించే శవోపాసన స్థితిలోకి తీసుకెళ్తుంది.

 

3. త్రికముద్రా

వివరణ: చూపునవేలు, మధ్యవేలు, ఆకుపచ్చవేలు కలిసి త్రిశక్తులను సూచిస్తూ ఒకే బిందువుపై కలుసుకోవాలి.
ఫలితము: ఇచ్ఛా, క్రియా, జ్ఞాన శక్తుల ఏకత్వాన్ని సూచించే భైరవ మానసికతను చేరవచ్చు.

 

4. కపాల ముద్రా

వివరణ: రెండు అరచేతుల్ని శూన్యకపాల రూపంలో మలచి తలపై పెట్టాలి.
ఫలితము: శవతత్త్వాన్ని గ్రహించే తేజోమయ మార్గం. శూన్యదృష్టి అభ్యాసానికి వీలుగా ఉంటుంది.

 

5. ఉన్మత్త ముద్రా

వివరణ: ఒక చేయిని నాభిపై, మరో చేయిని కంఠంపై ఉంచి, నిశ్శబ్దంగా నయం లేని నవ్వుతో మనోనిగ్రహ స్థితిని అలరిస్తూ ఉండాలి.
ఫలితము: లోకబంధాలను దాటి, భైరవునిలో విలీనమయ్యే స్థితికి దారితీసే ముద్ర. దీనిని ఆవేశ ముద్రగా కూడా పిలుస్తారు.

 

6. శూల ముద్రా

వివరణ: భైరవుని త్రిశూలానికి ప్రతిరూపంగా మూడు వేళ్ళను పైకి లేపి, మిగిలిన రెండింటిని మడతపెట్టాలి.
ఫలితము: మానసిక రక్షణ, దిక్కుల నియంత్రణ, తత్త్వవిధ్వంస శక్తి ప్రబలత.

 

తాంత్రిక తాత్పర్యముల సంక్షిప్త సారము:

ముద్రలు అనేవి శక్తి మార్గాలను నిష్క్రమించేందుకు నిర్దేశిత ద్వారాలు.

భైరవతత్త్వాన్ని ఒక్కొక్క ముద్ర ఒక విశిష్ట కోణంలో దర్శనమిస్తుంది.

శక్తి, శివ, శూన్యం – ఈ మూడు ఆధార సూత్రాల ఆధీనంలోనే భైరవ ముద్రలు పుట్టుకొచ్చినవి.

 

ధ్యానవాక్యం:

> “ముద్రా భైరవ తేజస్సాం మార్గదర్పణ రూపిణీ
శూన్యబిందౌ సమాశ్రిత్య సాధకా న ప్రబాధ్యతే”