“భైరవతత్వ దీపిక – అష్టోత్తర తంత్రార్ణవ సంహిత” లోని *మొదటి అధ్యాయం – “భైరవోద్భవ రహస్యము”*ను కొనసాగిస్తున్నాను:

—

బాహ్య రహస్యమే అంతర్గత తంత్రం
భైరవుని తత్వాన్ని వెలుపల చిహ్నాల ద్వారా మాత్రమే చూడగలిగే వారు, అంతర్గత రహస్యాన్ని గ్రహించలేరు. భైరవుడు గుహ్యమూర్తి. ఆయన ఊహలోనూ, రూపాలలోనూ కాదు. ఆయన ‘నాదము’, ఆయన ‘శూన్యము’, ఆయన ‘తేజోమయ తత్త్వము’.

శ్లోకం:
“న శిలాయాం న ప్రతిమాయాం న తీర్థే న వ్రతేషు చ।
యత్ర తత్ర స్థితః సాక్షాత్ భైరవః పరిచేత్యతే॥”

తాత్పర్యం:
భైరవుడు గర్భగుహలోనూ, తలవంచిన క్షేత్రాల్లోనూ కాదు. ఆయన యత్ర తత్రగా, సాధకుని సుదీర్ఘ స్థితిలో, అంతర్యామిగా పరిచేతుడవుతాడు. భక్తి కంటిలోనే కాక, జ్ఞానపు దృక్కోణంలో దర్శించబడతాడు.

—

భైరవ ఉద్భవ దివ్యలీల:

ఒకానొక సమయములో శివుడు తనలోనే లీనమైన స్థితిలో ఉన్నాడు. ప్రళయం అంచులపై తేలుతుంది. ఎక్కడా క్షణమూ లేదు – స్పందనమూ లేదు – అంతా శూన్యము. అప్పుడు – ఓ అణువు తరంగించినది. అదే భైరవతత్వం. శివతత్వం యొక్క క్రియాశక్తి ప్రకంపన. అశబ్దములో శబ్దము, అశూన్యములో ఊహ!

శ్లోకము:
“ప్రళయే సర్వమాపన్నే నిరాకారే పునః శివః।
స్పందనాత్మా స్మృతో భైరవః స్వయంజ్యోతి స్వరూపధృత్॥”

ఈ లీల భౌతికతకు అతీతం – అది నాదశక్తి యొక్క మొదటి మెట్టు. కాబట్టి భైరవుడు కేవలం ఉగ్రతకు ప్రతీక కాదు – ఆయనే మొదటి తేజస్సు.

—

భైరవతత్వ వాచ్య – లౌకిక విరోధం:

భైరవుని పేరు వినగానే, భయంకర రూపాలు, శ్మశానములు, తలచిన్నల ఊహలు చాలామందికి కలుగుతాయి. కాని భైరవుడు ఇవన్నిటికీ మించిన తాత్వికత. ఆయన ఉగ్రతలో శాంతి ఉంటుంది. ఆయన శాంతిలో ఉగ్రతను నిగూఢంగా దాచిపెడతాడు. ఇది కేవలం తంత్రంలోనే గ్రహించదగిన మర్మం.

—

సూక్ష్మతత్వ బోధన – భైరవ స్వరూపాన్ని గ్రహించు మార్గం:

1. శూన్య ధ్యానం – భైరవుని బుద్ధిసంబంధ విధానం కాదు. ఆయన్ని గ్రహించాలంటే మనస్సుని విన్మయంగా మార్చాలి.

2. నాద స్రవణం – అంతర్ముఖ నిశబ్దంలో మెదిలే తొలి ‘నాద’ అతడే.

3. కృత్యత్యాగం – భైరవునికి సమర్పితుడవనక్కర లేదు. స్వీయతను వదలగలగడం చాలు.

 

మర్మసూత్రం:
శూన్యమును తేజస్సుగా, శబ్దమును దివ్యమంత్రంగా, స్వీయబుద్ధిని అర్పణబలిగా గ్రహించినదే భైరవ తత్వోపాసన.

—

ఆఖరి తాత్పర్య శ్లోకం:

“భైరవో యది విజ్ఞాతః త్వయా మర్మణి నిశ్చలః।
తతో న తేజో యోగేఽన్యత్ సత్యమేవ తవ స్థితిః॥”

అర్ధం:
భైరవుని నిశ్చలమైన అంతర్మర్మాన్ని ఒకసారి గ్రహించిన తర్వాత, మరో సాధనానికి ప్రాధాన్యం ఉండదు. ఆ స్థితి తానే సత్యం.

—

ఈ అధ్యాయం ముగింపు భాగంగా భావన యిదే:
భైరవుడు శివునిలోని తేజోమయ స్పందన.
శూన్యంలో మెరిసే మొదటి వెలుగు.
ఆ వెలుగును తంత్రంలో జ్వలించే దీపంగా నిలిపే ప్రయత్నమే – ఈ భైరవతత్వ దీపిక